Het College van B&W van Zeewolde zei verrast te zijn geweest door het voorgenomen besluit van het Kabinet om de locatie Spiekweg aan te wijzen als voorkeurslocatie voor de nieuwe centrale kazerne. Uit door Defensie vrijgegeven stukken blijkt dat het College van B&W van Zeewolde wel degelijk wist dat dit de enige voorkeurslocatie van Defensie was. Al op 20 maart 2025 werd dit door de Staatssecretaris Gijs Tuinman bekend gemaakt. Dit blijkt uit een verslag van het bestuurlijke overleg dat de Staatssecretaris in Utrecht had met een delegatie uit Flevoland. Het verslag is openbaar gemaakt op verzoek van Zeewolde Liberaal op grond van de Wet Open Overheid (WOO).
Wat vindt Zeewolde Liberaal – Als besluiten vanuit het Rijk tóch doorgaan en Zeewolde daar nadeel van ondervindt – of dat nu gaat over natuur, bereikbaarheid, veiligheid of ruimtelijke inpassing – dan zetten wij ons maximaal in om de schade te beperken én om adequate compensatie af te dwingen. Dat is onze inzet, zonder theater of loze beloftes. Niet roepen langs de zijlijn, maar doen wat binnen onze macht ligt. Want verantwoordelijkheid nemen betekent ook: het beste resultaat halen uit een situatie die je misschien niet zelf hebt gekozen.
Zeewolde Liberaal heeft verslagen gekregen van twee bestuurlijke overleg bijeenkomsten; een die op 20 maart 2025 plaatsvond op de Kromhout Kazerne in Utrecht en een die op 21 oktober 2024 werd gehouden op het Flevolandse provinciehuis in Lelystad.
Informatie en afspraken over communicatie
In het overleg in Lelystad (2024) waarin Zeewolde bestuurlijk was vertegenwoordigd blijkt dat de gemeente Zeewolde een oproep deed om de agrarische families in het gebied spoedig en zorgvuldige te informeren. De afspraak werd gemaakt dat Defensie (bestuurlijk) contact zou opnemen met de gemeente Zeewolde om een zorgvuldige communicatiestrategie af te stemmen. Op 12 november 2024 in een Raadsbrief bevestigde B&W van Zeewolde de kazerne voorkeurslocaties Spiekweg en Oosterwold. B&W gaf aan de communicatie van Defensie zullen volgen en zelf geen proactieve communicatie over de kansrijke onderzoekslocaties te zullen voeren. B&W gaf aan te wachten totdat Defensie met informatie komt en daarbij te zullen aansluiten. In de communicatie van de gemeente zou altijd verwezen worden naar de officiële kanalen van Defensie, zo stelde B&W.
Op 20 maart 2025 werd keuze voor Spiekweg bekendgemaakt
Op 20 maart 2025 werd door de Staatsecretaris in een overleg met een delegatie uit Flevoland bekendgemaakt dat de Spiekweg de voorkeurslocatie wordt voor het versterken en concentreren van ondersteunende eenheden. Burgemeester Bram Harmsma die deel uitmaakte van de Flevolandse delegatie bracht naar voren dat de gemeente Zeewolde de locatie bij Oosterwold de voorkeur heeft, zodat de landbouwgrond bij de Spiekweg bespaard kan blijven. De opmerking lijkt voor kennisgeving aangenomen te zijn, want in het verslag komt locatie Oosterwold verder niet voor. Locatie Spiekweg wel. De provincie Flevoland was blij met de keuze voor Flevoland en bood planologische ondersteuning aan. Wel was een goede verkeerskundige studie nodig. Ook voor de provincie is communicatie met de agrariers aan de Spiekweg belangrijk; zij moeten tijdig worden geïnformeerd dat zij naast een compensatie ook worden begeleid bij het verplaatsen. De staatssecretaris gaf aan dat met de te verplaatsen agrariërs contact wordt opgenomen op het moment waarop het besluit (door het Kabinet) wordt genomen.
Afgesproken wordt dat Defensie ervoor zal zorgen dat de agrariërs rond de Spiekweg tijdig worden geïnformeerd over de plannen van Defensie en de consequenties daarvan. Dat moment was er op 23 mei 2025, toen het Kabinet de keuze voor de voorkeurslocatie Spiekweg met een besluit bekrachtigde en bekendmaakte.
B&W van Zeewolde was dus terdege op de hoogte van de keuze voor de Spiekweg maar hield naar buiten toe de indruk hoog dat er twee locaties in beeld waren voor de kazerne: Spiekweg én Oosterwold. Op 6 mei, voor de microfoon van Lokale Omroep Zeewolde, zei burgemeester Harmsma doelend op zijn gesprek met de staatsecretaris: “Het is bekend geworden dat Zeewolde dat (de locatie van de kazerne) wordt. Er zijn twee voorkeurslocaties bekendgemaakt. Die worden onderbouwd.” Maar op dat moment was de burgemeester al op de hoogte van de keuze van Defensie: Spiekweg.
Toneel en politiek theater
Heel opmerkelijk is dan ook de reactie van wethouder Helmut Hermans die op 22 mei per ongeluk – want het besluit werd pas daags erna bekendgemaakt – een persbericht liet verspreiden waarin hij verrassing over het besluit (van de dag erop) veinsde. Op 23 mei voor de microfoon van Lokale Omroep Zeewolde toonde Hermans gespeelde boosheid: “We zijn niet gehoord. Sterker nog, we zijn compleet buitenspel gezet.” Hij noemde het besluit onbegrijpelijk en zelfs onfatsoenlijk. Hij had bovenal nog nooit contact gehad met de staatssecretaris, foeterde hij.
Allemaal toneel en politiek theater, zo blijkt uit de WOO stukken. B&W was wel degelijk door Defensie gehoord en zeker niet buitenspel gezet want met Defensie was de afspraak gemaakt om – via de bestuurlijke lijn, dat is wethouder Helmut Hermans – een zorgvuldige communicatiestrategie af te stemmen. Dat B&W allicht teleurgesteld was over de keuze voor de Spiekweg en niet voor Oosterwold, is begrijpelijk. Maar publiekelijk zo tekeergaan en je frustraties de vrije loop laten over de keuze die al twee maanden op je bureau ligt is – op zijn zachts gezegd – verbijsterend. In plaats van de negatieve ‘Niet Hier’ pr-campagne gericht op de inwoners in Zeewolde, had Helmut Hermans er beter aan gedaan om namens B&W zijn voorkeur voor Oosterwold diplomatiek en effectief bij Defensie in Den Haag te lobbyen. Want aan smoesjes en preken voor eigen parochie hebben we in het belang van Zeewolde niets, aan daadkracht des te meer.